Perakende sektöründe BORIS (buy online, return in store-çevrimiçi satın al, mağazada iade et) yükseliş dönemine geçti. Küresel anlamda artan maliyetler ve iade ücretlerinin kâr marjına olumsuz etkileri nedeniyle markalar için her geçen gün daha büyük bir avantaja dönüşen bu sistem, sadece ABD’de geçtiğimiz bir yılda yaklaşık yüzde 48 oranında artış gösterdi. Müşterilere çevrimiçi aldıkları ürünleri paketleme ve kargo derdi olmadan iade etme şansı sunan sistemin markalar için en büyük avantajı ise gelirlerin korunması, mağaza trafiğinin ve müşteri sadakatinin artırılması olarak gösteriliyor.
TÜRKİYE’DE SÜREÇ BENZER ŞEKİLDE
Zincir Mağazalar Derneği (ZMD) Yönetim Kurulu Başkanı Serhan Tınastepe, Türkiye’de de sistemin dünyayla paralel şekilde ilerlediğini belirterek, “Perakende sektöründe dünya ortalamasının üzerinde teknoloji kullanımı söz konusu ve pandemi de bunu çok tetikledi. Hızlanan dijitalleşme sürecinde Batı Avrupa, Amerika seviyesinde olmasak da onlara yakın ilerliyoruz. Tüketici artık bütünleşik bir satın alma deneyimi yaşamak istiyor. Online alıp, mağazadan iade etmek istiyor ya da mağazadan teslim almak istiyor. Mağazadan beğenip, online sipariş verip, evine ya da iş yerine teslimat istiyor” değerlendirmesini yaptı.
LC Waikiki Yönetim Kurulu Başkanı Vahap Küçük ise “Mağazalarımızın olduğu yerler internet altyapısının çok geliştiği ülkelerde değil; bu anlamda çok yaygın değil. Pandemiden sonra alışverişin hızlandı ancak mağaza trafiği artarken; online taraftaki büyüme yavaşladı. Türkiye’de de ABD’deki kadar yüksek oranlarda olmasa da tüketiciler bu sistemi tercih ediyor” diye konuştu.
DEZAVANTAJLARI NELER
Çevrimiçi satın al, mağazada iade et sisteminin pozitif yanları dışında birtakım dezavantajları da var. Uzmanlar BORIS’in markanın mağaza sayısına doğru orantılı olarak avantaja dönüşebileceğini belirtiyor ancak benzer şekilde personelin iş yükünün de artırılabileceğini öne sürüyor. Bugün çok sayıda marka, rekabet gücünü korumak adına iade ücretini karşılamayı teklif ediyor ancak bu sistem yine en çok markaların kârlılığını olumsuz etkiliyor. Tüketicinin aldığı bir ürünü mağazada iade etmesi ise şirketler için hem zamandan hem de maliyetten tasarruf sağlıyor.
YENİ TREND EKSTRA ÜCRET
Perakende sektöründe daralan kâr marjları, son dönemde markaları iade süreçlerinde değişime itiyor. Aralarında H&M, Zara, Abercrombie&Fitch gibi şirketlerin de bulunduğu markalar, iade oranlarını ve masraflarını kontrol altına almaya çalışırken; online alışverişlerde iade ücreti almaya başladı. Önümüzdeki dönemde bu trendin gittikçe yayılacağı belirtilirken; ABD’de Ulusal Perakende Federasyonu’na göre, her 1 milyar dolarlık satış için ortalama bir perakendecinin 166 milyon değerinde ürün iadesi aldığı kaydedildi. Türkiye’de ise markalar henüz bu uygulamanın uzağında yer alıyor.
