Türkiye’de savunma endüstrisinde her geçen gün teknoloji alanında bir yenilik yaşanıyor.
Türk mühendisler, kendilerine verilen imkanlar kapsamında hudutları zorlayarak yerli ve ulusal bir savunma endüstrisi için yeni projeler hayata geçiriyor.
Türkiye’nin yerli turbojet motorları KTJ-3200 ve KTJ-1750 birinci defa SAHA EXPO Savunma, Havacılık ve Uzay Sanayi Fuarı’nda sergilendi.
Savunma Sanayii Başkanlığı ile işbirliği yapıldı
Bu müddette öncelikle bu türlü bir motorun geliştirilebilmesi için gerekli olan bütün altyapıyı kurduklarını anlatan Okyay, burada da Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığının liderliği ve vizyonuyla hareket edildiğini belirtti.
Motorların, bilhassa jet motorlarının, savunma endüstrisindeki en değerli bileşenlerden olduğunu vurgulayan Okyay, bu çalışmaları yapabilmek için uçuştaki koşulları yerde sağlayabilecek bir test düzeneği geliştirdiklerini tabir etti.
Okyay, şöyle konuştu:
“Bütün sistemler Türkiye’de geliştirildi”
“Motorun üzerindeki bütün şeyler, bütün alt sistemler hepsi Türkiye’de geliştirildi ve üretilir hale geldi. Bunu yapmak 10 sene sürdü. Şayet kimi komponentleri yurt dışından tedarik sistemine gitsek daha süratli çıkarabilirdik. Maksadımız rastgele bir kısıtlama vesaire geldiğinde üretimine devam edebilmekti. Arkadaşların ağır çalışmasıyla motor bu halde çıktı.”
SOM ve Atmaca füzelerinde kullanılacak KTJ-3200 motorunun seri üretim mutabakatını geçen yıl imzaladıklarını kaydeden Okyay, tüm alt sistemler ve motorun toplamının seri üretime geçişinin biraz vakit aldığını belirtti.
Tüm bu süreçleri geçtiklerini ve teslimatlara başladıklarını bildiren Okyay, “Geçtiğimiz ay 4 motorun teslimatını gerçekleştirdik. KTJ-3200 dediğimiz 3200 newtonluk turbojet motorlar. Gelecek sene çok yükselen adetlerle teslimatları devam edecek. Burada sayılara çok girmek istemiyorum ancak önümüzde; biz rampa deriz, önemli bir rampa var. O rampayı çıkıp, önemli adetlerde üretimler ve teslimatlar yapacağız gelecek sene.” dedi.
Çakır füzesi yerli motorla buluşacak
Osman Okyay, motor geliştirme projelerinde KTJ-3200 ile hudutlu kalmadıklarını, ülkenin gereksinimi olan 3 farklı motor daha geliştirdiklerini söyledi.
Bunlardan birinin Çakır füzesinin motoru olarak vazife yapacağını tabir eden Okyay, birinci motoru 10 senede geliştirirken Çakır motorunu 1,5 sene üzere çok kısa müddette geliştirdiklerini belirtti.
Okyay, başlangıçta çok maliyetli ve çok uzun müddetler alan gelişimin, kabiliyet kazandıkça daha sonraki projelerin çok daha süratli yapılmasını sağladığını vurguladı. Okyay, “Bizde de o oldu. Birinci projede kazanılan bilgi birikimi ve altyapıyla ikinci motoru çok daha süratli geliştirdik. 1750 newtonluk bir motor geliştirdik. Bu, Çakır füzemizin motoru olacak. Onun da birincisinin teslimatını bu ay sonunda yapıyoruz. Münasebetiyle uçuş testleri başlayacak, önümüzdeki sene başında, ocak ayı üzere planlanıyor.” diye konuştu.
Kara Atmaca’ya 3700 newtonluk motor
Atmaca füzesinin kara versiyonu olan “Kara Atmaca” için daha yüksek itkiye sahip, 3700 newtonluk üçüncü bir motor geliştirdiklerini bildiren Okyay, “Tasarımı bitti, prototipi üretiliyor. Gelecek sene bu vakitlerde her halde birinci motorunu veriyor oluruz.“ dedi.
Arat isimli bir diğer motor geliştirme projesi yürüttüklerini de lisana getiren Osman Okyay, “Geçtiğimiz kasım ayında imzalamıştık. O, biraz zorlayıcı bir proje. Çok daha uzun ömürlü motor isteniyor orada. Hasebiyle onun çalışmaları devam ediyor. Birinci sene, 40 aylık bir proje aslında. Ama daha kısa vakitte tamamlayabilmeyi hedefliyoruz. Projenin birinci 2 evresi geçildi. Süratli formda tamamlayacağız diye ümit ediyorum.“ tabirlerini kullandı.
Batılı ülkeler de Türkiye’nin kapısını çaldı
AA’nın haberine nazaran, ihracat konusunda pazar aramaya yönelik özel bir uğraşlarının şu ana kadar olamadığını lisana getiren Okyay, şunları kaydetti:
“Çok enteresandır, motor konusu dünyada da aslında değerli bir darboğaz, çok az üreticisi var dünyada. Bizim üzere, bilhassa hiçbir kısıtlamaya tabi olmayan motor üretebilen firma sayısı çok çok az. Bu motorların haberleri çıktığında bunları duyarak kapımıza yaklaşık 10 ülke gelmiştir. Hepsi çok çok önemli talepler. Bir kısmını biz bekletiyoruz, bir kısmında kontrat görüşmeleri devam ediyor. Bunların içinde gelişmiş Batılı ülkeler var. Bu daha da enteresan bir şey açıkçası. Motor konusu bizim Batıya bağımlı olduğumuz bir alan. Batılı bir ülkenin bizden motor istiyor olması ve dahası kendileri için özel motor geliştirmemizi istemeleri değerli. Motor geliştirebilme kabiliyetimize itimat demektir bu. Bu, daha da memnuniyet verici bir şey. Olan bir motorun üretimi üzere değil. Bu talepleri değerlendirmeye çaba ediyoruz. Şu anda hayli bir yoğunluğumuz var lakin ihracat bizim için kıymetli.“