Erken emeklilikte yeni dönem: SGK’nın yeni uygulaması kimleri etkileyecek?

SGK, Yıpranma Hakkı Uygulamasında Meslek Kodu Kısıtlaması Getirdi

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), halk arasında ”yıpranma hakkı” olarak bilinen ve bazı meslek gruplarında erken emeklilik avantajı sağlayan fiili hizmet süresi zammı uygulamasında önemli bir adım attı. Kurum, geçtiğimiz hafta yaptığı duyuru ile bazı meslek kodlarına kısıtlama getirileceğini duyurdu. Peki, bu uygulama ne anlama geliyor? Yıpranma hakkı kaldırıldı mı?

Habertürk yazarı Ahmet Kıvanç, bugünkü köşe yazısında bu sorulara cevap arayarak, yeni uygulamanın detaylarını paylaştı.

”5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda sayılan ağır ve tehlikeli mesleklerde çalışılan sürelere prim günü ilave ediliyor. Buna ”fiili hizmet süresi zammı” deniliyor. Halk arasında ise ”yıpranma hakkı” olarak biliniyor. Bu şekilde ilave edilen prim günleri emekli aylıklarını artırıyor. Mesleklerine göre farklı sürelerde erken emeklilik hakkı elde ediliyor.

SGK’nın duyurusuna geçmeden önce kimlerin nasıl yararlandığına ilişkin genel bilgi verelim. Çalışılan her 360 güne karşılık 60 gün ilave edilen meslekler şunlar:

  • Kurşun ve arsenik işleri
  • Cam fabrika ve atölyeleri
  • Çimento fabrikaları
  • Kok fabrikalarıyla termik santraller
  • Alüminyum fabrikaları
  • Döküm fabrikaları
  • İtfaiye ve yangın söndürme işleri
  • İnsan sağlığına ilişkin işler

Çalışılan her 360 güne karşılık 90 gün ilave edilen meslekler ise şunlar:

  • Cıva üretimi işleri sanayii
  • Demir ve çelik fabrikaları
  • Asit üretimi yapan fabrika ve atölyeler
  • Radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işler
  • Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet ve polis mesleği ile Milli İstihbarat Teşkilatı
  • Basın ve gazetecilik mesleği, TRT
  • Milletvekilleri, cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar
  • Ceza infaz kurumu çalışanları

Yer altı işlerinde çalışanların her 360 günlük çalışma sürelerine ise 180 gün ekleniyor. Eklenen süre asker, polis ve MİT mensuplarında 8 yılı, diğer mesleklerde ise 5 yılı aşmıyor. Bu sürelerin yarısı yaş hadlerinden indiriliyor. Ancak, indirilecek süre 3 yılı aşamıyor. Yıpranma hakkından yararlananlardan asker, polis, MİT personeli, milletvekili, cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakanlar en fazla 3 yıla kadar, diğer meslek mensupları ise en fazla 2,5 yıla kadar erken emekli olabiliyorlar.

Erken emekli olabilmek için söz konusu mesleklerde en az 3600 günün tamamlanması gerekiyor.

Mayıs Ayından İtibaren Verilen Beyannamelerde Meslek Kodu Kısıtlaması

Kurallarda herhangi bir değişiklik olmamakla birlikte, uygulamada bazı sorunlar yaşanmaktadır. SGK’nın yayımladığı duyuruya göre, iş yerlerince yapılan hizmet bildirimlerinde bazı meslek kodlarının kısıtlamaya tabi tutulacağı belirtilmiştir.

Nisan 2025 dönemine ait hizmet bildirimlerinden itibaren, kısıtlanan meslek kodlarından iş yerleri tarafından SGK’ya hizmet bildirimi yapılamayacak ve işin risklerine maruz kalmayacağı belirlenen durumlarda hata mesajı alacaklardır. Nisan ayından itibaren meslek kodu kısıtlaması uygulanacaktır.

Yapılan işin riskine maruz kalan ancak meslek kodu girişi hatalı bildirilenlerin düzeltmeleri gerekmektedir. İşverenler, FHSZ’ye tabi çalışanların bildirimlerini düzelteceklerdir.

Neden Meslek Kodu Kısıtlamasına Gidildi?

SGK tarafından belirlenen kısıtlanan meslek kodları, FHSZ kapsamında olmayan meslekleri içermektedir. Ancak, gerçekte FHSZ kapsamında olan bazı meslek kodlarından yanlış bildirimler yapıldığı tespit edilmiştir.

Örneğin, şoförlük mesleği FHSZ kapsamında değildir ancak yangın söndürme işinde çalışan bir itfaiye şoförü bu kapsamdadır. Dolayısıyla, doğru meslek kodu girilmesi önemlidir.

Related Posts

Kurban Bayramı’nda sanal yoğunluk

Kurban Bayramı’nın öncesi ve sırasındaki alışveriş artık sadece fiziki değil. E-ticaret giderek yaygınlaşırken, Kurban Bayramı sürecinde, hem dijital alışverişlerde hem de online bağış platformlarında rekor seviyeler gerçekleşti. Özellikle İstanbul …

8 aydır maaş alamayan Eti Gümüş işçileri bu bayrama da maaşsız girdi!

Elazığ’ın Maden ilçesinde faaliyet gösteren Eti Gümüş fabrikasında çalışan işçiler, 8 aydır maaşlarını alamıyor. Bazıları işten çıkarılmış, bazıları ise zorunlu ücretsiz izne gönderilmişti. 150 işçi kurban bayramına maaşlarına almadan girmek zorunda kaldı.

Dalgalanmalardan Almanya dışında Avrupa etkilenmedi

Avrupa borsaları, haftanın son işlem gününü Almanya hariç yükselişle tamamladı. Kapanışta gösterge endeks Stoxx Europe 600, yüzde 0,32 artışla 553,64 puana çıktı. İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,3 değer kazanarak 8.837,91 puana, Fransa’da CAC …

Çevreci teknolojilerle yeşil hamle

Çevreci ve sürdürülebilir ilkelerle geliştirilen teknolojileri hayata geçiren Türk Telekom, Güneş Enerjisi Santralleri (GES) ve Elektrikli Araç Şarj Ağının yanı sıra akıllı şehircilik uygulamaları, akıllı ürün ve hizmetlerle yerel yönetimlerin dijitalleşmesine katkı sağladığını duyurdu.

Hazine’den 931 milyar liralık krediye dev kefalet desteği

Hazine ve Maliye Bakanlığı, üretici ve ihracatçılardan KOBİ’lere kadar çeşitli işletmelere 930,9 milyar liralık kredi için kefalet sağladı.

Resmi Gazete’de yayımlandı: Maaş ödemelerinde büyük değişiklik!

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın yaptığı yönetmelik değişikliği Resmi Gazete’de yayımlandı. Yeni düzenlemeye göre, çalışan sayısına bağlı olarak maaş ödemelerinde elden ödeme sınırı düşürüldü.