Nijerya’nın başkenti Abuja’da, Nijer, Mali ve Burkina Faso’nun topluluktan ayrılma kararını görüşmek üzere liderler zirvesi düzenlendi.
ECOWAS Dönem Başkanı, Nijerya Devlet Başkanı Bola Tinubu, zirvenin açılışında, yönetimde askerlerin olduğu söz konusu 3 ülkeyi anayasal düzene döndürme konusundaki yaklaşımlarını değiştirmeleri gerektiğini söyledi.
Tinubu, ECOWAS’tan ayrılma kararı alan bu 3 ülkenin bu kararı yeniden düşünmesi gerektiğini vurgulayarak, 3 ülkeye ECOWAS’ı düşman gibi görmemeleri çağrısında bulundu.
ECOWAS Komisyonu Başkanı Omar Alieu Touray da zirve sonrasında yaptığı açıklamada, Nijer’de 26 Temmuz’da yapılan askeri darbeden bu yana uygulanan yaptırımların en kıs sürede kaldırılacağını duyurdu.
Bu kararın arkasında tamamen insani gerekçeler olduğuna dikkati çeken Touray, siyasi yaptırımlarla kişilere uygulanan yaptırımların ise devam edeceğini kaydetti.
NİJER’E YAPTIRIMLAR
ECOWAS, Nijer’de askerin 26 Temmuz’da yönetime el koymasının ardından ekonomik yaptırım kararı almış, bu kapsamda Nijer’in ECOWAS üyesi komşu ülkelerle ticari faaliyetleri durmuş ve bu ülkeler Nijer’e sınırlarını kapatmıştı.
Yaptırımlar kapsamında, Nijerya, elektrik ihtiyacının yüzde 70’ini karşıladığı komşusu Nijer’e elektrik dağıtımını kesmişti. Yaptırımlar nedeniyle Nijer’in yabancı bankalardaki varlıkları doldurulmuş ve milyon dolarları bulan yardım paketleri askıya alınmıştı.
ECOWAS, yaptırımların kaldırılması için darbeden bu yana alıkonulan devrik Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum’un serbest kalması ve bir an evvel anayasal düzene dönülmesini şart koşsa da bu şartlar yerine getirilmedi.
Darbe sonrası uygulanan ağır yaptırımlar Nijer ile bölgede askeri yönetimin olduğu diğer 2 ülke Mali ve Burkina Faso’yu daha da yakınlaştırdı.
Mali ve Burkina Faso ECOWAS’ın Nijer’e yaptırımlarına sert çıkmış ve bu 3 ülke Eylül 2023’te Sahel Devletleri İttifakı’nı (AES) kurmuştu.
Öte yandan Burkina Faso ve Nijer, Kasım 2023’te G5 Sahel Görev Gücü’nden çekildiklerini açıklamıştı. Mali ise G5 Sahel Görev Gücü’nden Mayıs 2022’de ayrılmıştı.
Bu 3 ülke, 28 Ocak’ta yayımladıkları ortak bildiride ECOWAS’tan da çekileceklerini duyurmuştu.
Nijer, Mali ve Burkina Faso’nun paylaştığı ortak sınır bölgesi, Liptako-Gourma ismiyle biliniyor. Almanya’nın yüz ölçümünden büyük olan Liptako-Gourma’da yaklaşık 7 milyon kişi yaşıyor.
Bölge, 2015’ten bu yana El Kaide ve DEAŞ bağlantılı terörist grupların saldırısına uğruyor.